De bond als onderdeel van...
De Oud-Limburgse SchuttersfederatieDe schuttersbond "Maas en Kempen" is vanaf zijn ontstaan in 1948 aangesloten bij de Oud-Limburgse Schuttersfederatie. De schutterijen moesten dus niet alleen lid zijn van een plaatselijke schuttersbond om deel te mogen nemen aan het O.L.S., het Oud-Limburgs Schuttersfeest, maar ook van de OLS-Federatie. Deze federatie is echter al veel ouder dan de schuttersbond Maas en Kempen.
In 1888 werd in Maasbracht de eerste schuttersbond opgericht. De doelstelling was om de schutterijen van Maasbracht, Maasniel en Swalmen meer competitiemogelijkheden te bieden en om 'spelregels' af te spreken. Spoedig daarna volgen schuttersbonden over de hele provincie Limburg. Door de oprichting van schuttersbonden en de diverse aanpassingen van de reglementen voor het O.L.S. werden veel problemen weggenomen. Toch bleven er een aantal bezwaren (o.a. de Toepassing Hinderwet en Vuurwapenwet) bij de schutterijen en de schuttersbonden bestaan. Op 6 april 1931 werd daarom de 'Limburgsche Schuttersbond' gesticht. Het zou echter tot 1937 duren, voor deze organisatie haar werkzaamheden daadwerkelijk begon. Inmiddels was in Roermond besloten tot het oprichten van een overkoepelende schuttersorganisatie, de 'Federatieve bond van schutterijen in Limburg'. Door de oprichting en toetreding van twee Belgisch-Limburgse schuttersbonden in 1948, waaronder dus de bond Maas en Kempen, volgde weer een naamswijziging. De nieuwe naam werd: 'De Federatie van in Nederlands- en Belgisch-Limburg gevestigde Bonden van Schutterijen, Schietverenigingen en Broederschappen'. Om de schutterijen uit de beide Limburgen volwaardige leden van deze federatie te laten zijn, werd op 4 april 1965 een reglementswijziging doorgevoerd. De federatie kreeg bij die gelegenheid haar huidige naam: "Oud-Limburgse Schuttersfederatie". Momenteel tellen de 157 schutterijen die in Nederlands- en Belgisch-Limburg met de zware buks schieten, samen ongeveer 10.000 leden Zij zijn georganiseerd in 10 schuttersbonden. Die schuttersbonden behartigen de belangen van de aangesloten schutterijen. Er zijn in de beide Limburgen nog acht schutterijen met de zware buks die niet aangesloten zijn bij een schuttersbond. Op hun beurt worden de gemeenschappelijke belangen van alle schutterijen en van de schuttersbonden behartigd door de Oud-Limburgse Schuttersfederatie (O.L.S.-Federatie). Elke schuttersbond heeft een vertegenwoordiger binnen het federatiebestuur. Voor de bond Maas en Kempen is dat Ivo Geebelen. De hoofdtaken van de O.L.S.-Federatie zijn: Het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van de aangesloten schutterijen en schuttersbonden én het toezien op de correcte naleving van de reglementen. |
De Federatie van Vlaamse Historische SchuttersgildenDe O.L.S.-Federatie is de overkoepeling van schutterijen in Belgisch- en Nederlands-Limburg. In Vlaanderen bestaat er nog een overkoepelende federatie waarvan de schuttersbond Maas en Kempen deel uitmaakt: de federatie van Vlaamse Historische Schuttersgilden. Die staat volledig los van de O.L.S.-Federatie en heeft haar eigen activiteiten en kenmerken. Deze federatie heeft niet enkel buksschutterijen in haar rangen, maar ook karabijnschutterijen, klepschutterijen, kruisbooggildes, ... .
Terwijl de schutterijen van de bond aangesloten zijn bij de O.L.S.-federatie om te kunnen deelnemen aan het Oud-Limburgs Schuttersfeest, gebeurt de aansluiting bij de Federatie van Vlaamse Historische schuttersgilden meer uit politieke overwegingen. Het is altijd veel beter om één spreekorgaan te hebben, wanneer verenigingen min of meer met hetzelfde bezig zijn. Dat was oorspronkelijk ook de opzet bij de oprichting van deze federatie. Bob Degol was al sinds de oprichting van het "Belgisch Overlegorgaan van Historische Schuttersgilden" bezig om via zijn relaties bij het ministerie van cultuur de mogelijkheden voor erkenning en de daaraan verbonden subsidies af te tasten. Al snel bleek dat er vanwege de federalisering op nationaal vlak niets te rapen viel. Een regionalisering drong zich bijgevolg op. Intussen werd op 27 oktober 1998 een nieuw decreet "houdende de erkenning en subsidiëring van organisaties voor volkscultuur" in het leven geroepen. Dat hield voor de schuttersgilden wel wat mogelijkheden in. Om het "Belgisch Overlegorgaan" intact te houden werd na gezamenlijk overleg met de voorzitters van de Vlaamse bonden besloten tot de oprichting van een Vlaamse organisatie. Zo werd op 20 november 1999 de "Federatie van Vlaamse Historische Schuttersgilden v.z.w." boven de doopvont gehouden. Op 18 maart 2000 werd dan in Dilbeek overgegaan tot de installatie van deze nieuwe federatie. Op 13 maart 2001 werd de federatie bij Ministerieel Besluit officieel als organisatie voor volkscultuur erkend. Deze erkenning ging in op 1 januari 2002. Eindelijk was het zover: na jarenlang tussen sport en cultuur heen en weer geslingerd te zijn, was er een zelfstandige erkende organisatie van de schuttersgilden. |
Europese Gemeenschap voor Historische SchuttersgildenDe E.G.S. is de overkoepelende organisatie van alle schuttersgilden in Europa. Ze is de spreekbuis van vijfentwintig federaties en bonden uit twaalf verschillende landen. In dit verbond zijn ruim drieduizend verenigingen samengebracht. Die hebben een achterban van meer dan zes miljoen gildenbroeders en -zusters.
De schutterijen van de E.G.S. zijn gegroepeerd in vijf regio's. De schutterijen van de Bond Maas en Kempen behoren tot regio 5 en de vertegenwoordiger van die regio is Stan Krolicki uit Genk. De president van de E.G.S. is een Belg: J. Graaf t 'Kint de Roodenbeke. Reeds lang voor de politieke eenmaking van Europa is het de schuttersgilden gelukt om een intense samenwerking aan te gaan. Dat gebeurde al in 1955. Aanvankelijk was het op bescheiden schaal, maar in de loop der jaren groeide de koepelorganisatie uit tot een niet meer weg te denken platform binnen de Europese Gemeenschap. Opmerkelijk is ook dat nog voor de politieke ontsluiting van Oost-Europa in 1989 al een schuttersgilde uit Polen toetrad tot de organisatie. Hierdoor werd de E.G.S. een van de eerste maatschappelijke organisaties die de deur naar het Oosten openden. Indachtig de leuze van de Nederlandse schuttersgilden en schutterijen (Voor God, Koning(in) en Vaderland), ontmoeten de Europeanen elkaar regelmatig. Hoogtepunt vormt het driejaarlijkse Europese Koningsschieten (E.S.T.). Dan wordt in een sportieve strijd beslist wie Europees koning en de Europese prins wordt. Zowat vijfentwintigduizend leden van schuttersgilden ontmoeten elkaar bij die gelegenheid. Het is dan ook een heus verbroederingsfeest van alle nationaliteiten. In het jaar 2009 werd het E.S.T. in Kinrooi gehouden. Regio 5, waartoe België behoort, was daarmee aan zet. Een goede gelegenheid om de acht Kinrooier schutterijen internationaal op de kaart te zetten en duidelijk te maken waarom en hoe de schuttersgilden zijn ontstaan. Dan gaan we terug naar de Middeleeuwen, waarin er in sociaal opzicht weinig tot niets geregeld was. Eerst was er een kerkelijke broederschap, later een gilde, schutterij of burgerwacht. De taken waren dan ook zeer uitlopend: het ging van bescherming van de kerk en de huizen van de inwoners van een plaats ("voor auter en heerd"), over het begraven van overledenen tot toezien op de brandveiligheid en het optreden als politieagent. Vandaag de dag willen de gildenbroeders en -zusters deze kerntaken nog steeds uitdragen en overdragen op nieuwe generaties en dat op plaatselijk, nationaal en Europees niveau. Door de jaren heen heeft de E.G.S. aanzien verworven. Zo kan het bestuur makkelijk aan tafel schuiven bij het Europees parlement en gaat de rode loper uit bij bestuurders, wanneer een delegatie van de E.G.S. arriveert. Om de verbinding van alle Europese gildenbroeders en -zusters met de Kerk te onderstrepen, is de Orde van de Heilige Sebastiaan opgericht. Grootmeester van deze Orde is Z.K.H. aartshertog dr. Otto von Habsburg. |